Onsterfelijkheid van de wielersport geëerd: legendarisch icoon Eddy Merckx ontvangt prestigieuze Lifetime Achievement Award van ESPN, waarmee zijn status als meest dominante wielrenner in de geschiedenis wordt bevestigd en een erfenis wordt gevierd die grootheid opnieuw heeft gedefinieerd, elke grote ronde heeft gewonnen en generaties kampioenen over de hele wereld heeft geïnspireerd
In het pantheon van wielergrootheden zijn er kampioenen – en dan is er Eddy Merckx . De man die bekendstaat als “De Kannibaal” vanwege zijn onverzadigbare honger naar winst, heeft niet alleen zijn naam in de geschiedenisboeken geschreven; hij heeft ook herschreven wat het betekent om een sport te domineren. En nu, decennia na zijn laatste profwedstrijd, zijn Merckx’ ongeëvenaarde prestaties erkend met een van de meest vooraanstaande onderscheidingen in de sportwereld: ESPN’s Lifetime Achievement Award .
De aankondiging zorgde voor ophef in de wielerwereld en daarbuiten, omdat atleten, fans, commentatoren en andere legendes samenkwamen om hulde te brengen aan een man die vaak niet alleen wordt omschreven als de beste wielrenner aller tijden, maar ook als een van de meest complete en meedogenloze atleten in welke discipline dan ook.
Maar om volledig te begrijpen waarom deze prijs meer is dan zomaar een trofee op een toch al overvolle schoorsteenmantel, moeten we terugkijken op de verbluffende reis van Eddy Merckx: de overwinningen, de tegenslagen, de tomeloze gedrevenheid en de erfenis die niet vervaagt.
I. De geboorte van een kannibaal
Édouard Louis Joseph Merckx werd geboren op 17 juni 1945 in het Belgische Meensel-Kiezegem, in een bescheiden gezin. De naoorlogse jaren waren moeilijk in heel Europa, en wielrennen was voor veel Belgen meer dan een sport – het was een uitweg, een pad naar trots. Merckx stapte op de fiets met hetzelfde instinct als toekomstige legendes op de bal of de baan.
Hij werd prof in 1965 en had in 1966 Milaan-San Remo al gewonnen. Maar het was niet alleen het feit dat hij won dat de toeschouwers opviel, maar ook hoe hij het deed. Hij viel vroeg aan. Hij viel vaak aan. Hij viel aan wanneer niemand het verwachtte, en soms zelfs wanneer het niet nodig leek. Die stijl zou zijn handelsmerk worden.
In 1969 was Merckx niet langer alleen een veelbelovende renner, hij was al een fenomeen aan het worden.
II. De gouden jaren van overheersing
Tussen 1969 en 1975 behaalde Eddy Merckx een reeks overwinningen die zo absurd uitgebreid waren dat het zelfs vandaag de dag nog moeilijk is om ze volledig te verwerken.
-
5 Tour de France-titels (1969, 1970, 1971, 1972, 1974)
-
5 Giro d’Italia-overwinningen
-
1 Ronde van Spanje
-
7 overwinningen in Milaan-San Remo
-
3 Wereldkampioenschappen
-
Meerdere monumenten: Parijs-Roubaix, Luik-Bastenaken-Luik, Ronde van Vlaanderen en meer
Wat hem zo bijzonder maakte, was zijn veelzijdigheid . Hij kon sprinten, klimmen, tijdrijden en volhouden. Hij droeg de gele trui in de Tour de France maar liefst 96 dagen. In 1969 won hij de gele trui (algemeen klassement), de groene trui (puntenklassement) en de bolletjestrui (bergklassement) – de enige man die dat ooit in één Tour de France deed .
Hij won niet zomaar. Hij vernietigde. Hij reed alsof verliezen een persoonlijke belediging was.
III. Meer dan een kampioen: de man achter de machine
Onder het ijzeren uiterlijk en de monsterlijke fysiologie ging een diep introspectieve en vaak gekwelde man schuil. Merckx was notoir streng voor zichzelf, zelfs tijdens de overwinning. “Toen ik won, dacht ik al na over hoe ik het beter had kunnen doen,” zei hij ooit.
Hij had last van maagzweren door stress. Hij had moeite met slapen. Hij droeg de last van de verwachtingen van een land. Elke keer dat hij op de fiets stapte, was het niet alleen om te winnen, maar om iets te bewijzen . Aan de fans. Aan zijn rivalen. Aan zichzelf.
En toch bleef hij, ondanks alles, genadig. Een stille titaan. Een man die zelden over zijn grootheid sprak, omdat zijn benen het verhaal al vertelden.
IV. Een onderbroken en herboren carrière
In 1969, na het winnen van de Giro d’Italia, werd Merckx gediskwalificeerd vanwege een mislukte dopingtest. Hij ontkende wangedrag en tot op de dag van vandaag geloven velen dat het een politieke of technische fout was. Wat belangrijker was, was wat hij daarna deed: hij kwam bozer, fitter en sneller terug .
In latere jaren kwam Merckx ten val tijdens een wedstrijd met een derny-tempo, wat zijn ademhaling en comfort op de fiets blijvend beïnvloedde. Toch bleef hij winnen – wat bewees dat zelfs een verzwakte Merckx op volle sterkte beter was dan bijna iedereen.
In 1978 ging hij met pensioen met 525 overwinningen op zijn naam. Dat aantal is zo astronomisch dat niemand er sindsdien ook maar in de buurt is gekomen.
V. De ESPN Award: een erkenning die al lang op zich liet wachten
Dit jaar eerde ESPN Merckx met hun Lifetime Achievement Award , waarbij ze hem omschreven als “een unieke kracht in de sport wiens combinatie van dominantie, veelzijdigheid en integriteit de definitie van grootsheid veranderde.”
Tijdens een emotionele ceremonie in New York City verscheen Merckx met zijn familie op het podium. Hij werd begroet met staande ovaties, niet alleen van wielrenners, maar ook van kampioenen in voetbal, atletiek, tennis en meer.
In zijn dankwoord zei Merckx:
“Dit gaat niet alleen om de races die ik heb gewonnen, maar om het leven dat ik heb geleefd. Ik heb altijd met passie geracet. Ik wilde de sport en mijn familie eren. Deze prijs is voor hen.”
Tijdens de avond waren er eerbetonen van Lance Armstrong , Tadej Pogačar , Mathieu van der Poel en zelfs Roger Federer , die Merckx omschreef als “een tijdloze reus wiens toewijding door elke atleet, in elke sport, bestudeerd zou moeten worden.”
VI. Erfenis voorbij cijfers
In een sport die soms geteisterd wordt door schandalen en inconsistentie, blijft Eddy Merckx een toonbeeld van puurheid en professionaliteit . Hoewel hij actief was in een tijdperk met minder strenge antidopingmaatregelen, was Merckx’ toewijding aan training, voeding en discipline revolutionair.
Hij baande de weg voor moderne allrounders. Renners als Pogačar , Evenepoel en Van der Poel worden vaak met hem vergeleken – hoewel zelfs zij nederig de kloof erkennen.
In België is hij meer dan een sportheld. Hij is een nationale identiteit . Straten dragen zijn naam. Standbeelden eren hem. De meest prestigieuze wielerwedstrijd van het land, de Eddy Merckx Classic , blijft jaarlijks duizenden mensen trekken.
Hij is nog steeds actief in de sport, begeleidt jonge renners, geeft af en toe commentaar in de media en biedt inzichten die nog steeds de strategie van het huidige peloton bepalen.
VII. Een menselijk verhaal
Hoewel de mythe van Eddy Merckx ontzagwekkend is, benadrukt de man zelf vaak het belang van familie en nederigheid. Hij zei ooit: “Mijn grootste overwinning was niet de Tour. Het was vaderschap.”
Zijn zoon, Axel Merckx, werd ook professioneel wielrenner. Hoewel hij nooit het niveau van zijn vader bereikte, bracht hij waardigheid en klasse in de naam Merckx in het moderne peloton.
De afgelopen jaren kampte Eddy met gezondheidsproblemen, waaronder een hartoperatie. Maar elke keer groeide de steun van fans. De wereld bewondert niet alleen zijn verleden, ze geven ook nog steeds veel om hemzelf .
VIII. De mythe die nooit zal sterven
Met deze ESPN-prijs voegt Merckx zich bij het gezelschap van legendes als Muhammad Ali, Serena Williams, Michael Jordan en Tom Brady. Een bevestiging dat zijn nalatenschap zich niet beperkt tot het wielrennen, maar tot de annalen van wereldwijde atletische grootheden behoort .
Wat Merckx’ verhaal zo krachtig maakt, is niet alleen het aantal overwinningen, maar het totaal . Hij specialiseerde zich niet. Hij overwon alles . Hij was een grote rondewinnaar en een eendaagse moordenaar. Hij was een tijdrijder en een poema. Hij was een tacticus en een brute kracht. Hij kon solo wegrijden of je in de sprint naar de finish overtreffen. Hij had geen zwakke punten, alleen wilskracht.
IX. In zijn eigen woorden
Laten we afsluiten met de woorden die Merckx uitsprak aan het einde van het ESPN-gala, die zijn filosofie beter samenvatten dan welke statistiek dan ook ooit zou kunnen:
Er is altijd wel iemand sneller. Altijd iemand sterker. De vraag is: wie wil het meer? Wie offert meer op? Wie laat op elke weg een stukje van zichzelf achter? Zo win je. Niet alleen in de sport, maar ook in het leven.
Epiloog
In 2025, lang na zijn laatste koers, lang nadat de truien vervaagd zijn en de kasseien zijn verdwenen, blijft Eddy Merckx de gouden standaard . De man die weigerde zich te settelen. De man die een natie verhief. De man wiens naam eeuwenlang in het peloton zal worden gefluisterd.
De Lifetime Achievement Award is niet het einde van een verhaal. Het is de bevestiging van een onsterfelijk verhaal .
En dus, terwijl de wielerwereld opnieuw applaudisseert, worden we eraan herinnerd: legendes kunnen met pensioen gaan. Fietsen kunnen roesten. Maar grootheid – ware grootheid – vervaagt nooit .
