Baanbrekend Moment in de Sportjournalistiek: Eddy Merckx Doorbreekt Decennialange Stilte in Exclusief BBC-interview—Een Intieme Blik op Glorie, Pijn, Obsessie en de Hoge Prijs van Onsterfelijkheid in de Wielersport
Voor het eerst in jaren, misschien zelfs decennia, is Eddy Merckx weer openhartig in de internationale media. Niet via een sportkanaal, niet via een nostalgisch eerbetoon van een wielerarchivaris—maar via de BBC, het baken van mondiale journalistiek, dat in een exclusief interview de meest gehulde wielrenner aller tijden weet te strikken. Wat volgt is geen standaard interview met anekdotes en vergeelde foto’s, maar een monumentale, existentiële confrontatie met een leven dat in het teken stond van snelheid, pijn, overwinning en de eenzaamheid van absolute grootsheid.
In dit interview, dat al voor publicatie als een historisch mediagebeuren wordt bestempeld, zien we een andere Merckx dan de onverschrokken ‘Kannibaal’ die de wielerwereld decennialang domineerde. De BBC, bekend om haar sobere, diepgravende stijl, slaagt erin om door de façade te breken en de mens achter de mythe bloot te leggen. Wat we ontdekken is even aangrijpend als onthutsend.
Een mythe geboren uit stilte en storm
Het interview vindt plaats in een bescheiden woning net buiten Brussel. Geen trofeeën aan de muur, geen opsmuk. Merckx zit in een eenvoudige leren stoel, zijn ogen scherp maar doordrenkt met het gewicht van herinnering. Wanneer de journalist hem vraagt naar het begin, naar de eerste momenten op de fiets, is zijn antwoord zowel poëtisch als pijnlijk eenvoudig:
“Ik trapte weg, en alles wat ik kende verdween. De fiets was stilte. En later werd die stilte vervangen door lawaai, applaus, verwachtingen… en uiteindelijk door leegte.”
Het is een toon die het hele interview bepaalt: geen grootspraak, geen heroïsche terugblikken—maar reflectie, schaamte, verwondering en soms zelfs wroeging. De BBC weet hiermee een kant van Merckx aan te boren die zelden eerder zo zichtbaar was.
De opkomst van een roofdier
Het interview volgt de chronologie van zijn carrière, maar doet dat niet op klassieke wijze. Er wordt ingezoomd op sleutelmomenten: zijn eerste overwinning bij de junioren, de overstap naar het profpeloton in 1965, en vooral het moment dat de wielerwereld zijn bijnaam toekende—‘De Kannibaal’. Merckx reageert hier zichtbaar ongemakkelijk op.
“Ik haatte die naam eigenlijk. Het klonk alsof ik iets wegnam van anderen. Maar wat de wereld niet begreep, is dat ik vooral vocht tegen mezelf. Elke overwinning was een nederlaag van rust.”
De journalist vraagt of hij ooit plezier beleefde aan het fietsen, aan het winnen.
“Misschien de eerste keren. Toen ik nog een kind was. Maar later? Nee. Het werd een obsessie. Een mechanisme. Ik won omdat ik niet wist hoe ik moest stoppen.”
De pijn achter het palmares
In detail wordt ingezoomd op zijn ongeëvenaarde reeks overwinningen: vijf Tours de France, vijf Giro d’Italia’s, de Vuelta, tientallen klassiekers, het werelduurrecord, het WK. Maar de toon van Merckx blijft ingetogen, bijna apathisch.
“Ze vertellen me hoeveel ik gewonnen heb. Maar ik weet vooral hoeveel ik verloren heb. Tijd met mijn kinderen. Mijn gezondheid. Mijn identiteit. Op een bepaald moment wist ik niet meer wie Eddy was zonder een rugnummer.”
Zijn stem breekt als hij praat over de aanhoudende pijn na zijn val in Blois in 1969, waarbij zijn bekken scheef trok en zijn lichaam nooit meer hetzelfde functioneerde. De BBC toont archiefbeelden van een bebloede Merckx die, ondanks alles, blijft fietsen. Geen glorificatie, maar een bijna medische, ijzingwekkende reconstructie van wat het lichaam moet doorstaan om mythisch te worden.
Het isolement van de grootsheid
Een van de meest ontroerende passages uit het interview is wanneer Merckx vertelt over de eenzaamheid van het winnen.
“Je staat op het podium, je hoort het volkslied, je krijgt bloemen… en dan ga je alleen naar je hotel. Niemand weet hoe koud het daar kan zijn. Hoe stil.”
De BBC vraagt door over vriendschappen in het peloton. Merckx lacht bitter.
“Je maakt geen vrienden als je iedereen kapot rijdt. Ze respecteerden me, ja. Maar hielden ze van me? Nee. En misschien was dat ook terecht.”
Zijn relatie met zijn familie komt ter sprake. Zijn vrouw Claudine verschijnt kort in beeld en haar woorden zijn zacht maar krachtig.
“Hij was getrouwd met zijn fiets. Wij stonden aan de zijlijn. We steunden hem, maar we verloren hem ook een beetje.”
De prijs van onsterfelijkheid
De BBC benadert het concept van ‘grootste aller tijden’ met filosofische ernst. Wat betekent het om zo’n status te dragen? Wat vraagt het van een mens om een legende te zijn?
Merckx is daar duidelijk over:
“Je wordt niet de beste omdat je het wil. Je wordt het omdat je niet anders kan. En dat is niet per se een zegen. Het is een vloek die glanst.”
Hij vertelt over zijn leven na het wielrennen, over depressies, over de identiteitscrisis die volgde toen het applaus verstomde. Hij zocht zingeving in het begeleiden van jonge renners, in het runnen van zijn fietsenmerk, in het bouwen van het Merkcx-imperium. Maar de leegte bleef knagen.
“Ze noemen me een held. Maar ik heb vaak gefaald als mens. Dat durf ik nu te zeggen.”
Een spiegel voor de sport
De BBC maakt van het interview ook een reflectie op de hedendaagse wielersport. Ze confronteren Merckx met moderne renners, met hartslagmeters, wattages, dieetapps. Zijn reactie is dubbel.
“Ik bewonder hun discipline, hun wetenschap. Maar ze missen iets… iets rauws. Iets menselijks. Wij reden op instinct. Op woede soms. Op liefde. Zij rijden op cijfers.”
Toch wil hij niet terug naar vroeger. Hij waarschuwt ook voor de valkuil van nostalgie.
“Mijn tijd was mijn tijd. Maar laat niemand denken dat het puurder was. Wij slikten ook pillen, wij reden ook kapot. Alleen heette het toen ‘gewoon hard trainen’.”
Hij blijft diplomatiek, maar niet onkritisch. De BBC toont een Merckx die niet meer strijdt om gelijk te krijgen, maar om begrip te creëren.
De laatste beklimming
In de slotfase van het interview is Merckx zichtbaar moe. Niet fysiek, maar emotioneel. De journalist vraagt hem wat hij nog wil nalaten. Wat hij hoopt dat mensen zich van hem herinneren.
“Niet dat ik alles won. Maar dat ik het meende. Dat ik geen spel speelde. Dat ik elke pedaalslag voelde tot in mijn botten.”
Hij kijkt recht in de camera en zegt:
“Als ik opnieuw mocht beginnen… ik weet niet of ik weer voor de fiets zou kiezen. Misschien wel. Maar dan met meer rust. Met meer adem.”
Het interview eindigt met een shot van Merckx, alleen op een fietspad in de Vlaamse Ardennen. Hij stapt niet op. Hij kijkt. Luistert naar de wind. En dan draait hij zich om en wandelt weg—zonder afscheid, zonder slotakkoord. Een echo van een leven dat nooit stilstond.
Epiloog: Stilte als nalatenschap
De uitzending wordt gevolgd door een golf van reacties. Oud-coureurs, sportjournalisten, psychologen—ze spreken allemaal over de impact van het interview. Niet omdat het nostalgisch was, maar omdat het rauw was. Omdat het liet zien dat zelfs de groten der aarde breekbaar zijn. Dat achter elke triomf een prijs schuilt die niet in geld of bekers uitgedrukt kan worden.
De BBC noemt het zelf “een van de meest menselijke gesprekken ooit met een sporticoon.” En dat is precies wat het was: geen reportage over een wielerheld, maar een bekentenis van een man die zocht naar rust in een leven dat nooit vertraagde.
Eddy Merckx heeft nooit een laatste ronde gereden. Geen definitieve finish. Maar in dit interview lijkt hij voor het eerst echt te zijn aangekomen—niet op de Champs-Élysées, maar bij zichzelf. En dat is misschien wel zijn grootste overwinning.
